Onlangs was er veel ophef over een issue bij de Vrije Universiteit (VU)  in Amsterdam. Er werd een vrouwendag voor de faculteit geneeskunde georganiseerd met als doel om helderheid te verschaffen over multiculturele religieus-ethische kwesties en hoe je daar als islamitische studente mee om moet gaan. Als spreker werd Mohamed Ben Ayad,  "expert op het gebied van islamitische theologie & jurisprudentie (fiqh)", uitgenodigd om de boel duiden. Volkomen ongepast natuurlijk in een seculiere onderwijsinstelling en zeker in een wetenschappelijke faculteit. Het onderwerp kreeg derhalve ook veel aandacht in de pers en er werden zelfs kamervragen gesteld. 

Zoals de meeste nieuwsdingetjes kwam het en ging het, maar bij mij bleef het redelijk plakken, want ik heb zelf ooit een avondstudie middeleeuwse filosofie (dure hobby) gevolgd aan de VU om te zien of die studie iets voor mij zou zijn,  maar vanwege de ontzettende nadruk op religie was ik er al gauw klaar mee. Het leek wel kerkdienst. Naar aanleiding van het recente incident ben ik eens gaan kijken hoe seculier mijn lessen destijds, gedoceerd door de nu gepensioneerde docent Drs. G. Groenewoud, eigenlijk waren, want 'zoekt en gij zult vinden' immers. Het was gauw gevonden. In een interview zegt deze docent dat hij niet apologetisch wil zijn, maar zegt vervolgens: "In mijn onderwijs probeer ik wel mensen ontvankelijk te maken voor datgene wat ons allen het meest aangaat: de aanbidding van God, onze Schepper en Verlosser". -Holy Ghost Batman, ik wil mijn geld terug.

Natuurlijk zou je zoiets -net als Diederik Stapel en Roos Vonk- weg kunnen wuiven, zien als incidenten en verder gaan met je leven, maar n=2 is geen incident, dus kijk je verder. En dan stel je jezelf de vraag in hoeverre religie een plek heeft binnen de VU. Een terechte vraag, want zoals eerder gesteld dient onderwijs seculier te zijn en evangelie hoort geen plek te hebben. Zelfs geen podium te krijgen. Daar zijn immers kerken voor. Zelfs een faculteit als theologie -dat overigens zelf meer een onderwerp voor antropologie lijkt- hoort iets dergelijks enkel te onderzoeken, niet uit te dragen. Helaas, religie lijkt bij de de VU een achterdeur te hebben gevonden en heeft daar een flinke voet tussen, via niemand minder dan Abraham Kuyper, de stichter van de VU.

Hoe? Volgens mijn voormalig docent Filosofie door "al het denken onder de de gehoorzaamheid van Christus te brengen". En dat komt prima overeen met wat het Abraham Kuyper Center for Public Theology van Princeton University ook stelt: "Inspire to engage theologically with all spheres of life and work". Religieuze bemoeienis op alle modi van bestaan en de VU heeft sinds kort ook zo'n instituut. Het Abraham Kuyper Center for Science and Religion. Het is vanuit de faculteit wijsbegeerte in het leven geroepen en houdt zich zogenaamd bezig met de grote vragen des levens, die niet door de wetenschap beantwoord kunnen worden. Hun programma is "Science beyond scientism". Voor mensen die met die laatste term niet bekend zijn, kan ik zeggen dat het begrip Scientism een scheldwoord is voor de sceptische wetenschap en een poging om wetenschap weg te zetten als ook een vorm van religie. Het is een soort van moderne god-of-the-gaps stroming, omdat ze claimt dingen te onderzoeken zoals liefde, emotie en meer van zulks waar de wetenschap ook niet direct sluitende antwoorden op heeft. Gelukkig hebben onderzoeksrichtingen als neuroscience en epigenetics daar weinig boodschap aan, staken het onderzoek niet, maar gaan onverminderd door. The truth is out there immers.

Niet volgens het Abraham Kuyper Instituut voor Wetenschap en Religie van de VU. Zij zoekt de waarheid elders, buiten en boven wetenschap. Het is namelijk niet voor niets dat ze enkel bestaat vanwege een grant van 2.4 miljoen euro van de Templeton World Charity Foundation. Een stichting uit naam van John Templeton die stelt dat: "To examine or foster the idea that through an expanded search for mere knowledge, in which we are openminded and willing to experiment, theology may produce positive results even more amazing than the discoveries of scientists that have electrified the world with their discoveries in the 20th century". Totaal blind voor het feit dat religie nooit iets heeft bijgedragen aan wetenschap. Integendeel zelfs. Religie staat haaks op wetenschap. Iets wat ook blijkt uit het feit dat dezelfde Templeton Foundation ook geld heeft gestoken in BioLogos. Een project dat een initatief is van Answers in Genesis, een instituut dat Creationism propageert.

Toch is het Abraham Kuyper Instituut voor Wetenschap en Religie nu een feit. In Nederland. En ze heeft samenwerkingsverbanden met o.a. de website: www.geloofenwetenschap.nl van ForumC en het Veritas Forum. Beiden compleet evangelische instanties.  Cors Visser, werkzaam voor ForumC ontving een 'evolution and christian faith" grant van 70.000 dollar van BioLogos voor het project "Towards a fruitful debate on evolutionary creation in the Netherlands". Veritas Forum is een organisatie die internationaal in Universiteiten debatten organiseert met een uiterst christelijke inslag. Hun gronddoel is "Pursue truth" en "connect ...  academic and vocational life to Christ". Kort samengevat: het promoten van christendom en creationisme.

Alles laten we maar binnen in de universiteiten. Secularisme ligt onder vuur. En alles gaat via zogenaamde seculiere initiatieven die "grote vragen" onderzoeken. Volslagen nonsens. Aan de basis van al die initiatieven staan evangelische geldschieters. Zo'n Mohamed uit het begin van dit stuk is misschien een probleem, maar een fenomeen dat ook een gevolg is van de cultuur van de VU. De Christenen zitten niet stil en Islam lift mee. Gelijke monniken, gelijke burka's immers. Religie ligt zwaar onder vuur en ze doet van alles om het tij te keren. Een hele enge Amerikaanse trend.

Nog niet overtuigd? Kijk dan naar dit initiatief, te zien op de geloof en wetenschap site, die bericht over Stichting de Oude Wereld uit Urk, die creationisme weer op de kaart wil zetten in Nederland, want ze vindt 'neo-Darwinisme achterhaald' en ze wil een supplement op het evolutie-onderwijs introduceren. Het ergste is nog dat ze probeert dit met een seculier ogend burgerinitiatief voor voor elkaar te krijgen, middels het introduceren van Fair-Science, dat stelt dat alle hypotheses waarde hebben en wetenschappers dat moeten respecteren. Zelfs een waardeloze onbewezen hypothese als die van een fictieve God.

Hebben we reden tot zorg in Nederland? Ja, ik denk het wel. En niet vanwege een incidentje met een Islamitische vrouwendag op de VU. Het is een structureel probleem en enkel op te lossen door religieus onderwijs af te schaffen en voor eens en altijd een einde te maken aan de schoolstrijd.






*sommige mensen beschouwen dit stuk als een kritiek op religie, maar dit is niet de intentie. Bovendien zijn er betere argumenten om sektes af te wijzen, zoals het bijna universele misogyne karakter van de bovennatuurlijke schepsels waar mensen in geloven. Het belang van een seculiere samenleving is groot. Ook voor het onderwijs. De vermenging van wetenschap en magie is niet wenselijk. Onderwijs is geen plaats om het evangelie te verkondigen.