Een lachende Rutte op de foto bij een ondertekening in China. Dan hoop je dat er iets bereikt is op het gebied van mensenrechten aldaar, maar dat is niet het geval helaas. Wat er wel gebeurt is, is dat er een overeenkomst is gesloten om een mini-versie van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), een branch campus, te vestigen in Yantai, in samenwerking met de China Agricultural University (CAU). Een kroon op het werk van de RUG en Campina, die al langer samenwerken met de CAU. Men laat er geen gras over groeien. Na een voorbereidend jaar in 2016 moet het echte studeren al in 2017 aanvang hebben. Wat uiteindelijk tot een heus diploma van de Rijksuniversiteit moet leiden.

Nederland kennisland in optima forma, zou je kunnen denken en uiteraard weerklinkt dat ook in de berichtgevingen. Bij de NOS een artikel over gouden kansen, karaoke en het vergelijkbare klimaat aldaar. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. En zoals dat vaker het geval is, is dat na een beetje graafwerk ook gewoon het geval.

Snel geregeld

Zes weken geleden was het, dat President van de RUG, Sibrand Poppema een telefonische tip kreeg en op de foto is te zien hoe hij op 25 Maart 2015 de handtekening zet. En dat is best knap, want de CAU moet nog komen kijken in Groningen wat de RUG allemaal te bieden heeft. Zelf bieden ze een hoop, vooral een hoop geld. Er hoeft zelfs geen huur betaald te worden. Zijn de Chinezen dan nog overhaaster te werk gegaan? Nee, want daar werd vooral driftig naar vulling gezocht. De campus was er al. Net als zovele speculatieve megalomane vastgoedprojecten in China stond het leeg. Welk bedrag er mee gemoeid is, wordt niet vermeld, maar in een vergelijkbare "weergaloze" deal met University College Dublin (UCD) gesloten op 16 December 2013, die een maand na ondertekening al weer van tafel was, was sprake van een bedrag van 300 Miljoen Euro. En dan heb je ook wat. Zo'n vestigingsklimaat, daar kan Nederland niet tegenop. En bovendien past het prima in de internationaliseringsdoelstelling van de RUG, met name met betrekking tot "kennisvalorisatie", dat het vermarkten van kennis inhoudt. Of een kennisland dat haar kroonjuwelen verpand, zo zou je het ook kunnen noemen. Bekend is in ieder geval dat winst niet zal terugvloeien naar Nederland.

Dezelfde studie

Er wordt gesteld dat men in Yantai "dezelfde studie" gaat volgen als in Nederland, maar dat blijkt niet helemaal waar te zijn. Wat men "voorbereidend jaar" noemt, blijkt net even iets anders in elkaar te steken in China. Het eerste universiteitsjaar van Chinese studenten, dat grotendeels [lees: alles behalve Engels] verzorgd gaat worden door de CAU, heeft een opmerkelijk pakket. In dit artikel wordt het curriculum samengevat als "Engelse les, Wiskunde, Scheikunde, Natuurkunde en een klein beetje Marxisme". Krijgen ze voor Marxisme ook een RUG certificaat? Nederlandse studenten die daar willen studeren mogen het eerste jaar gewoon overslaan, want die zijn blijkbaar al voldoende onderwezen in Marxisme.
  
Het studentenleven

Voor studenten is er genoeg te doen in en om de universiteiten. De NOS vermeldde karaoke reeds en sportcomplexen zijn in aanbouw. Ook de fundamenten van de bibliotheek liggen er al. Een andere activiteit voor studenten is minder bekend. Vrij recentelijk nog was het verplicht assembleren van de PS4 nog onderdeel van de studie van technische studenten in de vruchtbare stad Yantai, waar RUG zo graag aan de slag wil. Een soort van Marxistische maatschappelijke stage, zonder welke je niet kon afstuderen. Wie wil dat nou niet? Een dergelijk voorval zal ongetwijfeld niet besproken zijn tijdens de onderhandelingen, want mensenrechtenschendingen en uitbuiting van werknemers bespreken ligt immers gevoelig in China en is uitermate slecht voor handelsbetrekkingen. En wie weet vinden Friesland Campina en Sibrand Poppema zoiets ook wel aantrekkelijk.

Confucius Instituut

Naast het sluiten van het akkoord voor de 34 vierkante kilometer RUG-campus in China ondertekende Sibrand Poppema in 2010 het plan om het Groningen Confucius Instituut (GCI) op te richten. Een instelling die zich opwerpt als een bruggenbouwer en taalinstituut, indirect gefinancierd door het Chinese Ministerie van Educatie. Groningen zelf draagt ook een centje bij. Goed voor de handel immers, want naar eigen zeggen opent GCI juist door de nauwe samenwerking met de Chinese overheid deuren, die anders gesloten zouden blijven. En dat blijkt. De meeste Nederlanders zullen het Confucius Instituut echter enkel kennen van het China Lights Festival. Elders in de wereld is het Instituut al geruime tijd in opspraak, op sommige plaatsen reeds gesloten zelfs, omdat ze de academische vrijheid en vrijheid van meningsuiting in gevaar zouden brengen. In een zeldzaam interview dat de BBC voor elkaar wist te krijgen met het Instituut, legt de woordvoerster bijvoorbeeld uit dat Taiwan geen discussiepunt is: "Dat hoort gewoon bij China." Na het interview ondernam ze nog een vruchteloze poging het interview gewist te krijgen.

Het instituut brengt ons terug bij de eerste potentiële partners van Yantai, de UC te Dublin. Daar ligt het instituut inmiddels ook gevoelig. En dat terwijl Hugh Brady, voormalig President van de UCD er heel content mee leek in 2006. Net zo content als met de ondertekening van zijn eigen "Historisch Akkoord" met Yantai, dat niet veel later zijn opvolger zo achteloos in de prullenmand wierp. Je vraagt je af waarom. "Verschil in inzichten", noemde Poppema het.  Of gewoon een kwestie van langer nadenken dan 6 weken. Wie het weet mag het zeggen.


Ben benieuwd wat de opvolger van Poppema gaat doen. En of Rutte blijft lachen.