"Weet U nog waar U was op nainielevven?". Het klinkt een beetje als de zin uit man bijt hond. Babbelbox 9/11. De hele dag de vraag waar ik was toen ik voor het eerst hoorde van de aanslagen op de Twin Towers. Vooruit dan maar. U vraagt, wij draaien. Tien jaar lang heb ik bedacht of ik geen stoer verhaal kon verzinnen, zoals dat ik bovenop de southtower stond of het pas hoorde bij terugkeer van mijn jaarlijkse Kilimanjaro-expeditie. Helaas heb ik niet zo'n stoer verhaal, een held ben ik niet. Mensen weten dat. Ik koos ervoor om maar niets te zeggen of draaide zorgvuldig om de vraag heen. "Ja, verschrikkelijk hè, ik wil er niet meer aan denken", zei ik dan. Een leugentje om bestwil, maar als ik niets vertel, gaan mensen misschien wel hele rare dingen van me denken. Mensen kunnen denken dat ik zwijg omdat ik medeplichtig was, of dat ik als notoire hoerenloper net bovenop een illegale prostituee lag. Maar goed, niets van dit alles. Mijn reden is gênanter. Toch kan ik niet langer stil zijn. Tien jaar dezelfde vraag. Het vreet me op. Bij deze mijn confessie.

De gewraakte dag

Ik zat op het toilet, mijn chinees van de vorige dag te overdenken. Zo, dat is eruit. Het was op mijn werk, ik weet het nog goed. Twee medewerkers van de technische dienst bespraken het nieuws bij de urinoirs. Woordelijk kon ik niet alles volgen, maar ik kreeg wel de woorden vliegtuig, aanslag en World Trade Center mee. Toen ik klaar was met mijn overpeinzing heb ik rustig een kopje koffie gehaald, mijn geluidsbescherming weer opgedaan en ben terug de fabriek in gelopen. Mijn collega wist nog van niets. Geen wonder ook, want van de radio was weinig te verstaan met de herrie van de machines en lopende band. Ik werkte in de ploegendienst en pas met de wisseling van de wacht hoorde ik de details, uit monde van een lompe boer: "Zonne grote vuurbal jonguh", iets in die strekking. Blijkbaar waren er zelfs twee vliegtuigen dwars door de torens heen gevlogen en heel New York stond in lichterlaaie. Daarna was ook nog eens "de hele zooi in elkaar gepleurd" en waren er wel "honderd-duuzend-dooien". Ik had dus heel wat gemist vanwege mijn slecht betaalde uitzendbaan.

De days after

Thuisgekomen heb ik de televisie aangezet. Gelukkig hoefde ik niet te wachten op het journaal, want alles was gewoon live te volgen. Het dodental van mijn collega, werd daarmee meteen al teruggebracht van de "honderd-duuzend-dooien" naar een paar duizend. Dat viel al weer mee. Ook stond niet heel New York in brand, maar was slechts Manhattan onder een deken van stof bedekt. Behalve dat het WTC er niet meer was, was ook het Pentagon stuk en was er een krater in een weiland. Een terroristische aanslag, daar was geen twijfel over mogelijk. Niet compleet geslaagd, maar nog steeds behoorlijk indrukwekkend. Grote symbolen van de macht van Amerika lagen in puin. Meningen in de daarop volgende dagen varieerden nogal. Ik kan me niet herinneren dat mensen in mijn omgeving bang waren geworden. Een veelgehoorde reactie was: "Tja, dat kan je verwachten als je consequent overal in de wereld oorlogje aan het spelen bent en mensen onderdrukt, uitbuit en vermoord. Dan komt zoiets vanzelf wel terug".Als je tegenwoordig zoiets zou zeggen wordt je meteen als crimineel aangekeken, maar toen kon het nog.

De weeks after

Telkens als ik de boel dacht te snappen werd het alweer gecompliceerder, mede dankzij analisten op elk kanaal die duiding kwamen geven. Bush hield zijn speech en ook in Nederland werd uitgelegd hoe we over de aanslagen moesten denken. Het bleek geen aanslag tegen het oorlogszuchtige imperialistische Amerika te zijn, maar op het hele vrije Westen, Nederland incluis. Het WTC was niet langer een symbool van kapitalistisch imperialisme, maar was ineens een teken van onze beschaving en vrijheid. Ze hadden onze beschaving willen vermoorden. Bovendien was het Pentagon, voorheen symbool voor alles wat het daglicht niet kon verdragen, ook hard getroffen. Ook deze stond nu voor iets anders en was het symbool van veiligheid en wereldvrede. Ja, mensen, ook de wereldvrede moest dood. De toekomst van onze kinderen en kleinkinderen was in acuut levensgevaar.

De months after

Het werd al snel duidelijk wat er moest gebeuren. We moesten terroristen gaan vangen. Wie of wat het precies waren wist niemand, maar we gingen het doen. Keus hadden we immers niet, zo werd ons verteld. Gezond verstand moest maar even worden uitgezet. Lang duurde het niet voor de eerste bommen vielen. The "War on Terror" was geboren.

De years after

Het gezonde verstand bleef uit en de propagandamachine bleef op volle toeren draaien. Hele landen werden tot puin gereduceerd. Het Midden-Oosten rookte, stond in brand zelfs. Zelfs nu nog. Burgeroorlogen liggen op de loer. Het aantal directe en indirecte slachtoffers van 9/11 ligt inmiddels wel op de "honderd-duuzend-dooien". Ver erover zelfs. Miljoenen. Toch heeft niets blijkbaar geholpen. We gaan maar door en door. Land na land moet kapot. Net zolang tot alle onzichtbare mannetjes dood zijn of de bommen op. Bovendien zijn we zelfs niet meer veilig in onze eigen landen. Overal kan een terrorist verstopt zitten. Telkens wordt het weer herhaald. Burgers zijn het ondertussen gaan geloven.

2011

Elk jaar worden we weer herinnerd aan het feit dat onze beschaving op ieder moment kapotgemaakt kan worden door volslagen onbekende mensen uit een land hier ver ver vandaan. Mensen die ons schijnbaar geen vrijheid gunnen. Om alles kracht bij te zetten wordt ieder jaar weer de lijst met 3000 namen voorgelezen onder het motto: U kan de volgende zijn. Stilstaan opdat we niet vergeten. Niet vergeten opdat we bang blijven. Bang blijven opdat we onze vrijheden opgeven. Terrorisme pur sang.

Om te checken of niemand het vergeten is, vraagt men ieder jaar weer steevast aan elkaar waar ze waren op 9/11. Een soort van sociale controle. Ook aan mij. Ik heb het nu verteld.