Het is een onvermijdelijk iets, overlijden. Naast het verlies verwerken, moeten nabestaanden beslissen wat te doen met de erfenis. Er zijn drie opties. Het zuiver aanvaarden, met inbegrip van eventuele toekomstige schulden. Het beneficiair aanvaarden, hetgeen inhoudt dat je alleen de nalatenschap aanvaard indien het positief voor de nabestaanden uitpakt. De laatste optie is het verwerpen van de nalatenschap. Slechts schulden overnemen doet praktisch geen mens. Deze opties zijn er om te voorkomen dat mensen opgezadeld worden met gemaakte schulden van een ander. Bij overlijden is altijd goed geregeld. Bij geboorte echter, is het een compleet ander verhaal.

Lasten
Op het moment dat een mens ter wereld komt bezit hij niets. Minder dan niets zelfs. Vanaf dat er aangifte van geboorte is gedaan en er een burgerservicenummer toegekend is, is de nieuw geborene ongewild de erfgenaam van een staatsschuld. Een schuldenlast die niet beneficiair te aanvaarden, noch te verwerpen is. De aanvaarding is zuiver en geen ontkomen aan. Een erfschuld. Middels belasting moet deze op gegeven moment worden ingelost.

Lusten
Uiteraard worden er ook behalve de lasten ook de lusten ontvangen. Een veilige samenleving, onderwijs, zorg en vele zaken die als welvaart beschouwd worden. Sociale zekerheid. Op het eerste gezicht lijkt het een goede en eerlijke deal. Mensen die zich niet verantwoordelijk voelen wordt vaak verteld dat het nu eenmaal de prijs is van de welvaart die ze genieten. Maar is dat ook zo?

Crisis
In de vette jaren zal het zeker het geval zijn geweest. Nu we de crisis ingaan wordt het een ander verhaal. Met het verdwijnen van banen verdwijnt ook de mogelijkheid de schuld aan de samenleving in te lossen. Sociale zekerheid wordt aan alle kanten wegbezuinigd. Veiligheid neemt af. De algemene standaard van het leven wordt voor steeds meer en meer mensen verlaagd. We komen zelfs op een punt aan dat we ons kunnen gaan afvragen of de lasten wel opwegen tegen de lusten.

Eerlijk
Bovendien kunnen we ons tevens gaan afvragen of deze economische schuld wel eerlijk is. We kunnen onderzoeken hoe deze tot stand gekomen is; Is het een schuld die is ontstaan om onze levensstandaard en voorzieningen te garanderen, of is het een schuld die is gemaakt door onverantwoordelijke mensen, die publieke gelden over de balk hebben gesmeten? In het eerste geval is het niet meer dan redelijk om de last te blijven dragen. Wel onder voorwaarde dat er niet nieuwe schulden bij worden gemaakt en de schuld wordt ingelost. Voor de protesterende burgers van Griekenland is echter het laatste van toepassing.

Erfenis
Griekenland is failliet. De Griekse economie is overleden en ligt te rotten in de zon. De schulden, de erfenis, die de voorouders hebben gemaakt worden zonder pardon doorgeschoven naar de nabestaanden. Zuiver aanvaarden wordt ze door de strot geduwd door Europa en de banken. De keus om beneficiair te aanvaarden of te verwerpen wordt niet gegeven. Alle bezittingen worden geveild en de Grieken blijven zitten met een restschuld en een economische puinhoop. Zonder een fatsoenlijke bron van inkomsten zullen ze deze nooit kunnen opbrengen. Hadden ze de schuld beneficiair kunnen aanvaarden waren ze wel de bezittingen van de vorige generaties kwijt geweest, maar ook de schulden.

Kwijtschelden
Bovendien zijn er wel degelijk andere opties, ook al hoor je er geen mens over. Europese landen en banken zouden kunnen kiezen voor gedeeltelijke of gehele kwijtschelding van schulden. In het verleden hebben de Westerse landen dit vaak gedaan in de derde wereld, omdat de molensteen van de schuld zo zwaar woog, dat sommige ontwikkelingslanden nooit zouden kunnen meekomen in de wereld. Tegenover het kwijtschelden werden er altijd harde eisen gesteld, investeringen gedaan en goede afspraken gemaakt. Bij de Grieken lijkt bijna het omgekeerde te gebeuren. De Grieken moeten enorm gaan bezuinigen en hervormen, terwijl de schuld enkel hoger wordt.

Revolutie
De Grieken zouden eigenlijk de collectieve schuld, alsmede de nieuwe schulden dankzij het IMF en de ECB, collectief moeten verwerpen. Revolutie. De nieuwe leiders van het land kunnen dan schuld als "odious debt" bestempelen; een onevenredige toxische schuld die van een corrupt regime uit het verleden is. Dit is in het verleden gedaan door meer landen. Deze landen verging het vervolgens veel beter. Minder lasten. De levensstandaard nam enorm toe. De economie bloeide op. Het is bijna onmenselijk om de toekomstige -zelfs nog ongeboren- Grieken op te zadelen met een toekomst van armoede waar ze niet verantwoordelijk voor zijn.

Pijn
Vanuit Nederland en Europa klinken er harde geluiden. De toppolitici en financiële bobo's claimen dat Griekenland koste wat kost moet worden gered. Ik vraag me af welke Griek gered wordt. Sommige eigen politici vinden dat Griekenland maar uit de Eurozone getrapt moet worden. De Nederlandse burger vindt het onredelijk dat wij voor de kosten op moeten draaien. Alles wat we horen in de media zijn kleine soundbytes en alles is vooral kort door de bocht: "Alles is de schuld van luie Grieken die liever staken dan werken". Propaganda. Zo trappen wij er collectief in. De echte verantwoordelijken, de bankiers en politici, komen overal ondertussen ongestraft mee weg. Dat is het echte onrecht. Daar schuilt de echte pijn die we voelen.

Tragedie
Wat we niet moeten vergeten is dat ook de Nederlandse staat een schuld heeft uitstaan die rap toeneemt. Ook wij hebben een Griekse graaicultuur bij onze banken en politici. Last op last wordt geladen op de schouders van de bevolking. Tot er niets meer te halen valt. Daarna eindigen wij wellicht ook nog wel eens in onze eigen Griekse tragedie en staan als burger voor eenzelfde keus. Algehele inlijving of de straat op.

Kans
Griekenland de kans geven van de erfschuld af te komen, kan wel eens de enige mogelijkheid zijn geweest om zaken echt op orde te krijgen. Een kans om de markt zichzelf te laten corrigeren. Een kans om de speculanten te bestraffen. Een kans om verantwoordelijken ter verantwoording te roepen. Een kans om ons te behoeden voor erger. Een kans die elke dag kleiner wordt.

Binnenkort een gemiste kans.